anayasa kavramı fakültelerde okutulurken "toplum sözleşmesidir" diye tanımlanarak anlatılmaya başlansa da, burjuva siyasetin öznel koşulları altında hiç de öyle bir yapısal durum içermezler. burjuva hukukun pratiği içinde, anayasayı tanımlayacak olursak, devlet erkini elinde bulunduran hegemonya ile halkın bir sınır sözleşmesidir diyebiliriz.
stalnist arkadaşların, ilerici yönleriyle pek övündüğü 1938 sovyet anayası da, biçim itibariyle bu burjuva anlayışla ele alınmış bir anatayasıdır.
ülkemizde ise durum tam olarak yerli ve milli bir muhteviyat içerir. ne yazık ki bizim devletimiz, bin dokuz yüz kırklardan itibaren topluma karşı bir savaş içerisindedir. kanuni esasi ve 1921 anayasası hariç, bütün anayasalarımız bir toplumsal sözleşme olması gerekirken, hegemonya tarafından, topluma açılan savaşta güçlü bir silah olacak şekilde hazırlanmış ve uygulanmışlardır.