Hatalı akıl yürütmelerdir.
günümüzde sık sık başvurulan yöntemlerden biridir. özellikle saldırı ve duygu türü safsatalar revaçta desek herhalde pek yanlış bir tanım olmaz.
Birçok safsata türü olduğu için ben sadece bir üst cümlede bahsettiğim safsatadan bahsedeceğim. inanç sistemlerinden herhangi birinin herhangi bir toplumda yaygın olduğunu düşünelim ve o toplumda birinin inancı olmadığını farz edelim. sonra x kişisi geliyor ve diyor ki;
-tanrı'nın varlığına inanmalısın.
-tanrı'nın varlığına inanmazsan cehennemde yanarsın.
-o halde, tanrı'nın varlığına inanmalıyız.
görüldüğü üzere böyle bir örnekte "korkuya başvurmak (appeal to fear)" adlı duygularla ilişkili safsata türü kullanılmıştr. zaten birçok birey de ölümden sonrasına ait bilinmeyenle baş etmek için "cennet" ve "cehennem" tasvirlerinden dolayı inanır. böylece "ben iyi bir insanım, cennete gideceğim" diye kendini ödüllendirir ve "kötü bir şey yaparsan cehenneme gidersin" diye de bireyleri dizginlerler. tabii bu biraz basit bir örnek oldu.
alternatif ve sık rastlanan bir örnek daha verelim ve konuyu kapatayım;
adamın biri vergi dairesine gider ve işinin hemen yapılması gerekmektedir. bu yüzden görevli memura der ki; "benim acele işim var, daha müdürünüzle görüşeceğim. kendisi yakın akrabam olur" ve böylece memur "bizim müdürün akrabası demek öyleyese hemen halletsem iyi olur yoksa başıma iş alırım" diye düşünür. nihayetinde şahıs memuru kendi çıkarları doğrultusunda yönlendirir.
kaynak olarak kullanabileceğiniz ve daha fazlası için iki farklı siteyle bitiriyorum.
http://www.safsatakilavuzu.com
http://www.nizkor.org/features/fallacies/