göbeklitepe

turuncu gemi
bugüne kadar tarih anlayışı olarak insanların beş bin yıl önce tarımı bulduğu ve sonrasında dinlerin ortaya çıktığı üzerineydi. bu da antik mısır uygarlığının ortaya çıktığı yıllardır.
göbeklitepe'nin bundan on iki bin yıl önce yapılmış olması bilinen bütün tarih anlayışını yıkmıştır. salt mısır piramitlerinden değil, ingiltere'de ki stonehenge kalıntılarından bile daha büyük önem taşımaktadır. araştırmalar derinleştikçe bölgenin önemi daha da artacaktır.
fakat çalışmaların bu söylediklerimin ciddiyetinde yapılmadığını, çok alaturka yöntemlerle gittiği hususunu da üzülerek eklemek zorundayım.
ihtiras limani
Tapınakların tarım toplumu ile ortaya çıktığı düşünülürken burada avcı toplayıcı bir topluluk tapınağı merkeze alarak bir yerleşke oluşturmuş. Bu açıdan insanlığın gelişim evreleri diye düşünülen sıralamaları da tersyüz etmiştir.