klasik ekonomi

alanguva
klasik iktisadın babası adam smithin "an ınquiry into the nature and causes of the wealth of nations" isimli kitabını yayınlamasıyla klasik ekonomi disiplini de yavaş yavaş yüzünü göstermeye başlamıştır.

klasik düşüncenin temelinde tüketici olarak insan kavramı yatmaktadır. bireyler kendi istek ve taleplerini iyi tanımlayabildikleri için tüketim hususunda serbest seçim yapabilirler. toplum üretim için gerekli olan gücünü nasıl değerlendireceğine yine kendisi karar verecektir. mal ve hizmetleri üretenler ile tüketenler arasındaki ilişkiyi görünmeyen el (invisible hand) koordine etmektedir. görünmeyen el fiyat mekanizmasıdır. arz ve talep karşı karşıya gelerek piyasa fiyatını oluştururlar. rekabet piyasası her ne kadar görünmeyen el fonksiyonuna bırakılmış olsa da adam smith buna dur demiş ve kartelleşmeye karşı kanunların uygulanmasını istemiştir.

maltus ise pesimist bir görüş ile toplumun büyümesine karşı çıkarak önlenmesini talep etmiştir. john stuart mill de toprak ağalarının zenginleşmesine karşı çıkmıştır. klasiklerin görüşlerinden de anlaşılacağı gibi görünmeyen elin fonksiyonu, fizyokratların "bırakınız yapsınlar" (laisse faire) felsefesinden ayrılmaktadır. çünkü bu adamlar devlete belirli görevler yüklemişlerdir. devlet fonksiyonunu sürdüren bir serbestlik ortamını sağlamak, verimli ve karlı olmayan yönlerde piyasada polis rolünü üstlenmek zorundadır. piyasaya yalnızca kriz anında müdahale edecektir. ve sonra elini çekecektir.

klasik teorinin elde ettiği sonuç ise, arzın yapısının fiyat mekanizması üzerinden talep yapısına uyum sağladığı ve optimal kaynak dağılımını gerçekleştirdiğidir. iktisadi olaylar zaman açısından ele alınıp uzun döneme yönelik iktisadi gelişme kanunları araştırılmıştır.