güzelleme

Halk edebiyatı nazım biçimlerinden olan koşmanın konu olarak sevgiliyi, güzel şeyleri, doğa güzelliklerini vb. övmek için yazılan bir türüdür.

Ruhsatî'm eyledim senin de mehdin
Al yanaktan bir buse ver himmetin
Yüzbin sarraf gelse bilmez kıymetin
Âhirî dünyaya değer gözlerin

genelde muhatabı ya da maruz kalanı kadın veya kadınsı olanlardır. ne ki erkek yazar, çizer, bozar. bu yüzden erkeği güzelleyenlerine ya da erkeğe dair olanlarına pek rastlanmaz. zira insanın toplumsal evrimi buna pek müsait değil. anaerkilliğini koruyarak kaideyi bozmayan istisnaları hariç bittabi.
hele bir de erkeği güzelleyerek betimleyen bir kadınsa ya orospudur, ya da kaşar, kevaşe. tüm bunlara rağmen yapabilenlerin giderek arttığını görmek dünyanın geleceği adına hakkaten sevindirici ve güzel.

güzel bir cemal süreyya şiiri;

bak bunlar ellerin senin bunlar ayakların
bunlar o kadar güzel ki artık o kadar olur
bunlar da saçların işte akşamdan çözülü
bak bu sensin çocuğum enine boyuna
bu da yatak olduğuna göre altımızdaki
sabahlara kadar koynumda yatmışsın
bak bende yalan yok vallahi billahi
sen o kadar güzelsin ki artık o kadar olur

işe bak sen gözlerin de burda
gözlerinin ucu da burda yaşamaya alışık
iyi ki burda yoksa ben ne yapardım
bak çocuğum kolların işte çıplak işte
bak gizlisi saklısı kalmadı günümüzün
gözlerin sabahın sekizinde bana açık
ne günah işlediysek yarı yarıya

sen asıl bunlara bak bunlar dudakların
bunların konuşması olur öpülmesi olur
seni usulca öpmüştüm ilk öptüğümde
vapurdaydık vapur kıyıya gidiyordu
üç kulaç öteden istanbul gidiyordu
uzanmış seni usulca öpmüştüm
hemen yanımızdan balıklar gidiyordu.