kara delik

bbdog
tüm boyutların sıfırıncı boyuta evrileceği teorik yer.
farklı görüşlere göre de evrenin bitişini başlatacak olan yapılanmalardır. her şeyi kara delik yutuyor, küçük kara delikleri de büyükler... sonuçta big crunch.

yaşlanma, acıkma, zaman geçmesi gibi fani şeyler yerine sabit zaman diliminde sonsuzluğa kadar can sıkıntısı.
ontolojik sancilarimin merhemi
einstein uzay hakkında şöyle demiştir;
"insan aklı uzay konseptini algılayabilecek kapasitede değildir. hepimiz dev bir kütüphaneye giren ufacık bir çocuk gibiyiz. duvarlar yerden tavana değişik dillerde yazılmış kitaplarla kaplı. çocuk, birisinin bu kitapları yazmış olmak zorunda olduğunu bilir ama kimin yazdığını ve nasıl yazdığını bilmez. kitapların yazıldığı dilleri anlamaz. ama çocuk, kitapların dizilişinde bariz bir düzen olduğundan şüphelenir - algılayıp anlayamayacağı kadar gizemli bir düzendir bu; sadece zayıf bir şüphe doğar içine."

bir cismin kara delik içine düşmesi bilim adamlarınca 3 aşamada açıklanmaktadır.
1- önce kara delik cismi yakalar buna yakalanma diski
2-sonra onu geri dönülmez bir yakınlığa kadar etrafında tutar
3-tur attırarak kendisine çeker buna da olay ufku deniliyor.( insanlara benziyor bu özelliği)

(bkz:event horizon)
kozmos
yeterince büyük bir yıldız yakıtı bittiğinde ve kendini besleyemediği anda kendi çekimine yenik düşer. içe doğru bir çöküş olur ve bir kara delik meydana gelir.

2 tür kara delik vardır.

birincisi stellar mass black hole yani yıldızsal kütle kara deliği. bunlar güneşten 30 kat büyüktürler. galaksimizde 100 milyon tane olduğu sanılıyor ve samanyolu gibi diğer galaksilerde de bunlarda bulunuyor.. . diğeri ise supermassive black hole. bunların büyüklüğü güneşin büyüklüğünün milyonlarca hatta milyarlarca katıdır.

bu dev kütlelerin, her galaksinin ortasında yer aldığına inanılıyor. samanyolu da böylesine bir kara deliğe sahip. kozmik havan toplarıdır bu delikler. kozmik bir hamam böceği kapanıdır. her şeyi çeker, hiçbir şeyi dışarı çıkarmaz.

kara delikler, çekim gücü son derece yüksek olan uzay bölgeleridir. çekim öyle yüksektir ki yanına yaklaşan hiçbir nesne kendini bu çekimden kurtaramaz. ışık bile kaçamaz. bilinmezlere açılan bu kapılar, nesnelerin kaybolduğu kozmik portallardır..

kara deliğin içine girdiğinizde:
atomlarınıza ayrışır, ketçapa dönersiniz bir kara deliğin içinde.
*
iki kara delik çarpıştığında :

uzayın derinliklerindeki bu tuhaf çiftleşme şöyle gerçekleşir; ikisi birbirine çok yaklaştığında birbirinin çekim gücüne kapılır ve ikisi birden birbirinin yörüngesinde, etrafında döner. sonradan gelen oradakinin içine çöker. bu dev buluşma, uzay ve zamanda büyük bir yıkıma sebep olur.

dev buluşmadan ortaya enerji taşıyan dev bir dalga çıkar. kara delikler çarpıştığında açığa çıkan bu çılgın dalgalara çekim dalgaları denir. bu dalgalar uzay ve zaman içinde hızla yayılmaya baslar.

eskiden çift kara delik çarpışmalarını tanımlamak imkânsızdı. ama bilim adamları çekimsel dalga detektörleri tasarları ve kara deliklerin çarpışması sırasında ortaya çıkan bu dalgaları ölçmek artık mümkün.

iki kare delik birleştiğinde bu çekimsel dalgaları yaymaya başlarlar. bu hareler, düzenli bir şekilde hareket eder. bu hareler dev kütlelerin yanında geçerken detektörlerin birbirleri arasındaki mesafeyi etkiler. detektörler böylece dalgaları saptar ve mesafeyi ölçer. bu bir çekimsel dalganın geldiğine dair bir göstergedir.
klm
çekim alanı her türlü maddesel oluşumun ve ışınımın kendisinden kaçmasına izin vermeyecek derecede güçlü olan kozmik cisimdir.

Yapılan araştırmaların ardından bu cisimlerin maksimum büyüklüğünün 50 milyar Güneş büyüklüğünde olabileceği belirlendi. Güneş'in Dünya'dan 1,300,000 kat büyük olduğu düşünülünce en büyük kara deliğin Dünya'ya oranla 65.000.000.000.000 kat büyük olacağı ortaya çıkıyor.