üst insan

kozmos
(bkz:übermensch)
nietzsche'nin geliştirdiği, yapıtlarında bahsettiği ve özellikle böyle buyurdu zerdüşt adlı eserinde açık bir şekilde tanımladığı felsefi terimlerden birisidir. nihilizm ve güç istenci kavramlarıyla ilişkili bir kavramdır.

peki üstinsan basitçe nedir? nietzsche der ki;
''kendinden öteyi kuracaksın. ama ilkin bedenini ve rûhunu tam sağlamlaştırmalısın. genişlemekle yetinmeyecek, derinleşeceksin. evlilik: var olandan daha üstününü yaratmak için, iki kişinin istemidir derim. evliliği, böyle bir istemi isteyecek olanların birbirine saygısı olarak kabul ediyorum.''

iyi bir doğum olmadan, soyluluk olamaz. yalnızca akıl, kişiyi soylulaştırmaz. tersine, aklı soylu yapacak bir şey gerektir hep. nedir peki, gerek olan? kan... (burada rütbe anlamında, lord gibi sözler değil demek istediğim.)
sağlam ana babadan iyi doğum oldu mu, üstün-insan formülündeki bundan sonra gelen şey, ciddî bir okuldur. burada mükemmelleşme, tabiî bir şekilde yer alacaktır. övgüye bile yer verilmeyecektir. insanın rahatını sağlayacak şeyler az, sorumluluklar çok olacaktır. burada bedene sessizce acıya katlanması, isteme de buyruk dinleyip buyurması öğretilecektir. özgürlük saçmalığı diye bir şey olmayacaktır. hoşgörü ve özgürlük yüzünden maddî manevî gevşeme olmayacaktır. bununla birlikte insan bu okulda yürürken, kahkahalarla gülmeyi öğrenecektir. filozoflar, gülebilme yeteneğine göre sıralanacaklardır. en yüksek dağları bir adımda aşanlar, bütün tragedyalara gülebilirler. üstün-insanın bu eğitiminde ahlâkın sirkesi olmayacaktır. istem sıkı bir düzene sokulacaktır, ama beden yerilmeyecektir. durmayın, raks edin güzel kızlar! güzel ayak bilekli kızların düşmanı olarak, kötü gözle bakan oyunbozan yoktur karşımızda. üstün-insan bile ayak bileklerinden hoşlanabilir.

böyle doğup büyüyen bir adam, iyi ve kötünün ötesindedir. amacı gerektiriyorsa, böse yani kötü olmaktan çekinmez. iyiden çok, korkusuz olur. iyi nedir? kahraman olmak iyidir. iyi nedir? insandaki iktidar duygusunu, iktidar istemini, iktidarın kendini arttıran şeydir. schlecht, yani kötü nedir? zayıflıktan gelen her şey. üstün-insan baskın belirtisi, amacı olduğu süre tehlike ve mücadele aşkıdır belki de. her şeyden önce mutluluğu çoğunluğa bırakacaktır. zerdüşt uzun yolculuklara çıkanları, tehlikesiz yaşamayı sevmeyenleri severdi.