pir sultan abdal

pir sultan abdal'ın yaşamı üzerine, yazılı kaynaklarda pek bilgi yoktur. doğum ölüm yılları bile bilinmiyor. yaşamı üzerine bilgiler, genellikle, kendi şiirlerinden, halk söylentilerinden, kuşaktan kuşağa anlatıla gelen menkıbelerden, bir de yakınlarının ya da başka ozanların onu anlatan şiirlerinden çıkarılır.
1510/14 -1589/90 yillar arasinda yasadigi tahmin ediliyor.

Yürü bre Hızır Paşa
Senin de çarkın kırılır
Güvendiğin padişahın
O da bir gün devrilir
Nemrut gibi Anka n'oldu
Bir sinek havale oldu
Davamız mahşere kaldı
Yarın bu senden sorulur
Şah'ı sevmek suç mu bana
Kem bildirdin beni Han'a
Can için yalvarmam sana
Şehinşah bana darılır
Hafid-i Pelgamber'im has
Gel Yezid Hüseyn'imi kes
Mansur'um beni dara as
Ben ölünce il durulur
Ben Musa'yım sen Firavun
İkrarsız Şeytan-ı lain
Üçüncü ölmem bu hain
Pir Sultan ölür, dirilir

pir sultan abdal

''demiri demir ile dövdüler; biri sıcak biri soğuktu, insanı insan ile kırdılar; biri aç biri toktu.''

osmanlı imparatorluğuna karşı halkı savunan devrimci ozandır. kendisini idam eden hızır paşayı bir yetimken bulmuş ve kendisi büyütmüştür. zannımca buradaki mana, yaşam içinde en büyük kötülükleri, en büyük iyilikleri yaptığınız insanlardan bile görseniz iyilikten ve insanlıktan asla umudumuzu kesmememizdir.

''iyi niyetten kaybetme'' diye bir olay yoktur. eğer bir insan iyi niyetinden kaybettiği türü bir ağlama içindeyse bilin ki yola çıkarken içinde kozmik ve karmaşık çirkin niyetleri vardır.

pir sultan abdal, halkıyla birlikte, osmanlı devletine karşı giriştiği onurlu mücadeleyi kaybetmiştir. kendisini en adi aşağılık taktiklerle yenen kişi zaman içinde bir osmanlı paşası olmuş olan manevi oğlu hızır paşadır.

hızır paşa, pir sultan abdal'a dar ağacına çıkartmadan önce der ki;

-içinde şah geçmeyen tek bir şiir yazarsan seni asmayacağım.

büyük halk şairinin, bu teklif karşısında yazdığı son şiirdir;

karşıdan görünen hey dost ne güzel yayla
bir dem süremedim vallah giderim böyle
ala gözlü pirim pirim sen himmet eyle
ben de bu yayladan hey dost şaha giderim

eğer göğerüben hey dost bostan olursam
şu halkın diline hey dost destan olursam
kara toprak senden senden üstün olursam
ben de bu yayladan hey dost şaha giderim

alınmış abdestim hey dost aldırırlarsa
kılınmış namazım hey dost kıldırırlarsa
sizde şah diyeni hey dost öldürürlerse
ben de bu yayladan hey dost şaha giderim

pir sultan abdal'ım hey dost dünya durulmaz
gitti giden ömür ömür geri dönülmez
gözlerimde şah yo-lundan ayrılmaz
ben de bu yayladan hey dost şaha giderim