Melatonin hormonu artışıyla geldiğini anladığımız vücudun dinlenmesi ve toparlanması için son derece önemli olay. Melatonin hormonu pineal bezde triptofan aminoasidinin serotonine, onun da melatonine dönüşmesiyle oluşur. Melatonin hipotalamusta bulunan suprakiazmatik nukleusun kontrolü altında çalışır. Gözdeki retina bölümü ışık durumunu beyine iletir ve buradaki suprakiazmatik nükleus ışık durumuna göre pineal bezden melatonin hormonu salgılatır. bu yüzdendir ki ışıklı ortamlarda uykumuz daha zor gelirken karanlık ortamlarda daha rahat uyuruz.
Bazıları için dinlenme bazıları için ise bir kaçış yoludur. Ben ikinci kesimde ki insanlardanım. Uyku benim için bir kaçış yolu.Ne zaman gerçeklerden kaçmak istesem istemsizce bir uyku çöker üzerime. Bazen rüya görürüm bazen kabus bazen ise sadece karanlık bir boşlukta savrulurum. Gerçekler ağır geldiğinde hayal dünyam ve bilinçaltım dost olup bana kendimi uzaktan görme fırsatı tanıyor. Hissedemeyecek kadar canım acıdığında uyurken hissetmeye başlıyorum acı korku mutluluk her neyse bir şeyler hissediyorum. Bazen o kadar hissiz oluyorum ki günler sonra kabus gördüğümde bile sadece nefes almadığımı hala bir şeyler hissettiğimi hatırlıyorum.
fun fact: 4 evreden oluşan bir döngüdür uyku. her döngü 1buçuk saat falan sürer. yani 4. evreden sonra tekrar ilk evreye dönülür.
1. evre - uykuya dalma evresi; kaslar gevşer, kalp yavaşlar falan. 2. evre - tamamen uykuya dalma; kas gevşemesi, sıcaklık düşmesi devam. 3. evre - metabolizma yavaşladıkça yavaşlar 4. evre - rem, ya da delta uykusu. gözler çılgınlar gibi oraya buraya bakar, sabit değildir. kalp ritmi falan hızlanır, kan basıncı yükselir. rüyaların çoğunluğu bu evrede görülür.
şimdi işin olayı; 4. evredeyken uyanmak zordur. 15 saatlik bir uykudan sonra uyanmak bile zordur bu evrede. ama 4 saatlik bir uykunun sonunda 1. evrede uyanmak çok kolaydır. böyle de tatlış birşey uyku.
tee zamanında bir üni hocam tarafından ödev olarak bu verilmişti bize; her insanın evreleri ve döngüleri farklılık gösterdiğinden her hafta 15 dakika aralıklarla daha erken ya da daha geç uyanıp hangisinin daha verimli olduğunu hesaplamıştık. mesela benim için 7buçuğuncu saatte uyanmak çok kolay, 8 e çıktımı iş zorlaşıyor.
bir de teknolojinin bir nimeti var; sleep cycle alarm clock diye bir app. siz hiç deneme yanılma yapmıyorsunuz, bu meret sizin kasılmalarınızdan falan ne zaman hangi evrede olduğunuzu anlıyor. ve sizin uyanmak istediğiniz saatten 10 dakika erken, 10 dakika geç falan uyandırıyor.
Ölümün muhlis çocuğu. Zira, "uyku ölümün yarısıdır." Bu çocuğun muhlis olması da şundan dolayı, uyumak çok güzeldir. Hele hele güzel rüyalarla bezenmiş ise daha bir güzel, kafiyeli zaman dilimidir. Pek tabii ki, az olmalı. Her şeyin azı güzel, çoğu delâlettir.
bilincin işlediği lakin dış dünya ile irtibatın kesildiği faaliyet. çoğunluk eşrafı, uykudan uyanma hallerinden pek bir bahsederken, cemal süreyya bey, uyumadan önce mutlu olunulması gerektiğini söyler. şu da şöyle aşağıda dursun;
''Mutlu uyumak lazım azizim Madem uyku yarı ölüm halidir, O halde mutlu ölmek lazım, her gece… ''
yarın ve yarından sonra daha rahat uyuyabilmek için planların endişelerin ve düşüncelerin uğultusunda bugün ürkerek kaçan şey. Tadı da olmaz, sabah azimle de uyanmayız.
vücudu dinlendirme zamanı olsa da kaçıştır çoğu zaman. Bu yüzden az ve güzel bir uykudan sonra tüm günün bizim olmasındansa uzun bir uyku düşleriz, uyumadığımız zamanlar o kadar da güzel değildir bazen çünkü, o zaman hadi kafayı vur deyip yatamayız çünkü sorumluluklar sabah alarmı olur bize kendini gösterir. güzel uykular uyuyun, size büyük ve doyulmayan günler hediye eden.
çok seviyorum. ama kayıp zaman olarak nitelendirmekten de geri duramıyorum. uyuduğum sürede neler yapabilirim diye düşünüyorum da, sonra uyanıkken yapmadıklarım aklıma geliyor. (bkz:küfür gelecek buraya)
güzellik uykusu, şekerleme gibi isimler koyularak daha da sevimli hale getirilmeye çalışılan organizasyon. hemen her insanın uykusu ile ilgili anlatacağı bir hikayesi vardır. top atsak uyanamazsporlular, 'bursa çocuğuyum masanın üstünde bile uyurum'cular, 'beni uyandırma kabusun olurum'cular. neler neler. uyku konusu açılınca kendi uykusundan bahsetmeyene pek az rastladım. hemen bi heyecanlanma, bi anlatma hevesi.
güzellik uykusu diye bir şey yoktur. selam. daha önce uyuduğu halden daha güzel uyanan bir insan olmamıştır. şekerleme diye bir şey vardır, uyku ile alakası yoktur. bacanağın tatlı yiyerek tatlanması bile daha gerçekçidir.